توضیحات
بسم الله الرحمن الرحیم
سوال: بعضی می گویند که خداوند خود در آیه اکمال دین فرموده که دین را کامل کرده است پس دیگر نیاز به اطاعت از امامان وجود ندارد و همه چیز در کتاب خدا هست. پاسخ چیست؟
پاسخ: باید گفت که اطاعت از ولایت جزو همان دستوراتی است که در قرآن آمده است و از طرفی بعد از ابلاغ عمومی ولایت امام علی(ع) دین کامل شد. یعنی دین کاملی که در آیه 3 سوره مائده(آیه اکمال دین) از آن بحث شده است دینی است که ولایت و اطاعت از امام جزو تکالیف آن است و قبل از آن، که هنوز این امر برای عموم مردم واضح نشده بود آیه اکمال دین هم نازل نشده بود بلکه بلافاصله بعد از این ابلاغ عمومی، جبرئیل مژده کامل شدن دین را آورد.
از طرفی عبدالعزیزبنمسلم گوید: با امام رضا (علیه السلام) در مرو بودیم و در روز جمعه، پس از ورودمان به شهر در مسجد جمع شده بودیم که مردم، سخن از امر امامت بر زبان میراندند و از کثرت اختلاف دربارهی آن میگفتند. من خدمت مولا و سرورم امام رضا (علیه السلام) رسیدم و از افتادن مردم به دل این معرکه خبر دادم و ایشان تبسّم کرده و فرمود: «ای عبدالعزیز! مردم در جهل ماندند و از دینشان (نظراتشان) فریفته گشتند، خداوند عزّوجلّ رسول (صلی الله علیه و آله) را به جوار خویش نبرد، مگر پس از تکمیل دین مردم. و قرآن را بر ایشان نازل کرد که تفصیل هرچیز است و حلال و حرام و حدود و احکام و هر آن چیزی را که مردم به آن نیاز دارند، به کمال در آن مشخص نمود و حق تعالی خود میفرماید: ما در این کتاب هیچ چیزی را فروگذار نکردهایم)انعام/۳۸(. و در حجّهًْالوداع که آخرین سال عمر شریف نبیاسلام (صلی الله علیه و آله) بود، این آیه را نازلکرد: الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ علَیْکُمْ نِعمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا و امر امامت از جمله مقولهی تمام و تکمیل کردن دین است ...[1].
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۹۸؛ الکافی، ج۱، ص۱۹۸/ بحارالأنوار، ج۲۵، ص۱۲۰/ تحف العقول، ص۴۳۶/ الاحتجاج، ج۲، ص۴۳۳/ الأمالی للصدوق، ص۶۷۴/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۲۱۶/ الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۱۶/ معانی الأخبار، ص۹۶/ کمال الدین، ج۲، ص۶۷۵).
پس چون امامت جزو دستورات و آیات قرآن است پس استدلال مطرح در سوال باطل است و کامل شدن دین در آیه مورد نظر قرآن صرفا با اطاعت از امام صورت می گیرد.