بسمه تعالی

وظایف منتظران- جلسه هشتم

در جلسات قبل راجع به حسابرسی به اعمال گفتیم و منتظر باید توجه کند که یک قسمت حسابرسی به اعمال شناخت محرمات و گناهان و قسمت دیگر شناخت واجبات است چرا که انجام واجبات و ترک محرمات همزمان با هم باید صورت بگیرد و توبه از گناهان و شکر بر انجام کارهای خوبی که فرد انجام داده در حسابرسی باید همزمان صورت پذیرد. در ادامه به کارهایی که یک منتظر برای تقرب و نزدیک شدن به امام زمان (عج) باید انجام بدهد را ذکر می کنیم. تاکید می کنیم که اگر فکر می کنید کسی هستید که با فرج امام زمان (عج) خودتان را به حضرت خواهید رساند همین الان باید این کار را انجام بدهید چون منتظر واقعی، یک فرد نشسته در حال انتظار نیست بلکه فردی است که دارد در راه رساندن خود به امام زمانش می دود و در عین دویدن در این راه منتظر تمام شدن راه و رسیدن به مقصود است.

وظیفه چهارم منتظران:  نمازهای نافله و نماز شب

خداوند در سوره انسان ایه ۲۶ می فرماید:

 وَ مِنَ اللَّيْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَيْلاً طَويلاً [26]("و پاسي از شب را براي او سجده كن، و مقداري طولاني از شب، او را تسبيح گوي.")

از جناب صادق عليه السلام روايت كردند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله به اميرالمؤمنين عليه السلام وصايايى كردند و آن جناب را به حفظ آنها امر نمودند و دعا كردند كه خداوند اعانتش نمايد و از جمله آنها است كه فرمود:

بر تو باد به نماز شب! بر تو باد به نماز شب! بر تو باد به نماز شب! (محدث نوری؛ نجم ثاقب؛ فصل هفتم؛ حکایت ۷۰)

(یکی به نافله ها و خصوصا نماز شب تاکید شده است یکی به خواندن زیارت عاشورا و یکی به خواندن زیارت جامعه.)

عَلاَمَاتُ اَلْمُؤْمِنِ خَمْسٌ صَلاَةُ اَلْإِحْدَى وَ اَلْخَمْسِینَ وَ زِيَارَةُ اَلْأَرْبَعِینَ وَ اَلتَّخَتُّمُ بِالْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ اَلْجَبِینِ وَ اَلْجَهْرُ بِ‍بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِیمِ.

پنج چیز از نشانه های مؤمن است: گزاردن پنجاه و یک رکعت نماز واجب و نافله و زیارت اربعین و انگشتر در دست راست کردن و پیشانی بر خاک ساییدن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم[1].

نمازهای نافله وسیله جبران نقص فرائض و قبولی آن‌هاست[2].

اما نماز شب آثار ویژه ای دارد که خداوند جزای آن را حتی در قرآن مشخص نکرده و جزای آن را نور چشمی می داند که انگار قرار است با آن جزا، کسانی که نماز شب می خوانند سورپرایز شوند چرا که می فرماید:

"تتجافی جنوبهم عن المضاجع یدعون ربهم خوفا و طمعا و مما رزقناهم ینفقون، فلا تعلم نفس ما اخفی لهم من قره اعین جزاء بما کانوا یعملون» ؛ «پهلوهای آنها از بستر خواب فاصله می گیرد (از خواب بر می خیزند) و پروردگارشان را از روی بیم و امید می خوانند و از آنچه به آنان داده ایم انفاق می کنند. هیچ کس نمی داند که به پاداش عملشان چه چشم روشنی ها برای آنان پنهان و ذخیره شده است" (سوره سجده، آیه 16 و 17).

از  امام حسن عسگری (علیه السلام) آمده که:

اِنَّ الوُصُولَ اِلَي اللهِ عَزَّوَجَلَّ سَفَرٌ لا يُدرَكُ اِلّا بِامتطاءِ اللَّيلِ

وصال به خداوند عزوجل سفری است که جز با مرکب راهوار شب زنده داری به دست نمی آید

امام صادق (ع) فرمودند:

صلاه اللیل تذهب بذنوب النهار» ؛ «نماز شب گناهان روز را پاک می کند»[3].

از پیامبر(ص) چنین نقل شده است: «مازال جبرئیل یوصینی بقیام اللیل حتی ظننت ان خیار امتی لن نیاموا» ؛ «جبرییل به قدری سفارش سحرخیزی را به من کرد که گمان کردم برگزیدگان و نیکان امت من هرگز نخواهند خوابید»[4]

 حدیث زیر از امام صادق(ع) درباره یاران امام زمان(ع) نقل شده است که:

  رِجَالٌ لاَ ینَامُونَ اَللَّیلَ لَهُمْ دَوِی فِی صَلاَتِهِمْ کدَوِی اَلنَّحْلِ یبِیتُونَ قِیاماً عَلَی أَطْرَافِهِمْ

 بزرگ مردانی هستند که شبها را نمی خوابند و مانند انبوه زنبوران کندوی عسل تا صبحگاهان زمزمه ی نیایش و مناجاتشان گوش را می نوازد و شبها را شب زنده داری می کنند.( بحارالأنوار مجلسی، ج۵۲، ص۳۰۸)

وظیفه پنجم: سجده طولانی و سجده ظهور خواهی

برای نشانه های یاران امام زمان(عج) می توانیم به نشانه های یاران پیامبر(ص) دقت کنیم. در یه 29 سوره فتح خداوند در مورد صفات ياران پيامبراكرم(ص) مي فرمايد:" پيوسته آنها را در حال ركوع و سجود مي‏ بيني، آنها همواره فضل خدا و رضاي او را مي‏ طلبند، نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمايان است".

سجده باعث آمرزش گناهان می شود.

پیامبر فرمود: « پشت های خودتان را که از گناه انباشته شده، بوسیله کثرت سجده و طول سجده سبک کنید».

امام صادق(علیه السلام) می فرماید: «جاءَ رَجُلٌ اِلی رَسولِ الله(ص) فَقالَ یا رَسولَ الله کَثُرَت ذُنوبی وَ ضَعُفَ عَمَلی فَقالَ رَسولَ الله اَکثِرِ السُجود فَاِنَّهُ یَحُطُ الذُنوبَ کَما تَحُطُ الریحُ وَرَقَ الشَجَر ، مردی آمد خدمت پیغمبر و گفت: آقا من گناهانم زیاد است و عملم هم خیلی ضعیف است. حضرت فرمود: زیاد سجده کن. سجده گناهان را می ریزد، همانطور که باد برگ درختان را می ریزد»[5].

حالا ما عجله داریم چطور نماز را سریعتر تمام کنیم به کار دیگر برسیم یا به کار خانه یا تلویزیون و فلا سریال یا به اخبار و .... اولین چیزی که از انسان در قیامت پرسیده می شود نماز است. همه چیزهایی که به خاطر آنها نماز اول وقت را تعطیل می کنیم با پایان عمرمان یا از بین می روند یا اهمیتی مثل نماز ندارند. حتی اگر سجده طولانی در نماز برایمان سخت است در غیر وقت نماز یا در شب که کسی به ما کاری ندارد و موقع نماز شب است می توانیم سجده طولانی انجام بدهیم و در آن تسبیح وشکر و استغفار را به جا بیاوریم.

یکی دیگر از سجده ها، سجده ظهور خواهی است. می توانیم برای ظهور امام زمان عج در سجده دعا کنیم. برای این سجده می توانیم اول در سجده خدا را تسبیح کنیم با اذکاری مثل سبحان الله، سبحان الله و تعالی عما یشرکون و ... بعد حمد نعمتعایش خصوصا نعمت ولایت امام علی (ع) و ائمه از نسل ایشان تا امام مهدی (عج) را بجا بیاوریم و از اینکه امام زمانمان زنده هستند و حضور دارند خدا را شکر کنیم. بعد از گناهان خصوصا گناهانی که مانع فرج است استغفار کنیم و نه تنها استغفار برای خودمان و گناهان خودمان باشد بلکه برای همه مومنین و مومنات استغفار کنیم. بعد خداوند را به نام رحمانش بخوانیم الرحمن الرحمن یا رحمان یا رحمان و ادامه بدهیم تا چتر رحمتش را بر سر ما بگسترد و نیت صدقه و انفاق کنیم برای سلامتی و فرج حضرت مهدی (عج) و حتی اگر مالی نداریم چند تا صلوات برای سلامتی و فرج امام زمانمان (عج) بفرستیم که صلوات هم می تواند جایگزین صدقه باشد برای کسی که ندارد و از طرفی هر دعایی با صلوات شروع شود و به صلوات ختم شود مستجاب می شود و بعد از صلوات از خدا فرج را بخواهیم و خدا را به حق حضرت زینب سلام الله علیها قسم دهیم برای فرج حضرت مهدی (عج) چرا که خود حضرت فرمودند که: ... این دعا را تکرار کنیم و بعد هم با چند صلوات این دعا را تمام کنیم و سر از سجده برداریم. اگر شما در هر یک ثانیه نزدیکتر شدن فرج هم سهیم شوید فکر می کنید در تمام خیرات و برکاتی که زودتر فرج رخ دادن در پی دارد سهیم نمی شوید؟ پس چطور ممکنه که سجده ظهورخواهی نکنیم؟

سجده از نزدیکترین حالات بنده به خداست و چه خوبه که دعایی که در سجده می کنیم دعا برای فرج امام زمان(عج) باشد.

وظیفه ششم: ذکر و یاد خدا و ائمه علیهم السلام در روز و شب

مهم است که انسان در کل روز در هر عملی که انجام می دهد و هر صحبتی که می کند یاد خدا باشد. چرا که یاد خدا باعث می شود گناهی در آن عمل یا حرف یا فکر وارد نشود و اگر انحرافی وارد شد بلافاصله پشیمان شده و توبه کند. در واقع ذکر واقعی وقتی است که محاسبه در کل روز در ذهن و یاد انسان باشد و قبل از انجام گناه او را از انجام آن دور کند و یا در صورت انجام ناخواسته بلافاصله توبه و پشیمانی و عزم بر تکرار نکردن آن داشته باشد.

یاد ائمه علیهم السلام در طول روز هم یکی دیگر از موارد مهم است. عده ای سر صبح وقتی می خواهند کارشان را شروع کنند سلامی به امام زمان عج می دهند می گویند امروز چه کاری برای شما انجام بدهیم آقاجان. در طول روز با ایشان گفتگوی درونی دارند و حتی یکی از راههای رسیدن به فرج شخصی را روزی یک ساعت مکالمه درونی با امام زمان (عج) ذکر کردند. ان شاا... خدا به ما هم توفیق بدهد. حتی در منزل خانمها کار روزمره شان را به یاد چهارده معصوم علیهم السلام انجام می دهند. از خدا می خواهند که خانه شان را مسجد و محل عبادت معصومین علیهم السلام کند، لذا اگر ایشان جارو می کنند و ظرف می شویند دارند مسجد و عبادتگاه امام را تمیز می کنند اینها در طول شبانه روز خادم مسجد اند. فرزند اگر تربیت می کنند دارند سرباز امام زمان (عج) تربیت می کنند. همان غذای روزانه را اگر می پزند غذا را به نیت نذری هر یک از معصومین علیهم السلام می پزند. گفتیم منتظر واقعی کسی است که هر کاری که فکر می کند بعدا در ظهور آقا می خواهد انجام دهد همین الان انجام دهد. چون اصلا دید ما به غیبت اشتباه است ما کوریم و در غیبت ایم. امام زمان(عج) شاهد است و حاضر هم هست اما ما فقط ایشان را نمی بینیم. همین الان همه ما در دید و احاطه امام هستیم حدیثی داریم که اگر یاد ما می کنید اول ما یاد شما کردیم. چقدر آقای ما رئوف است و چقدر ما غافل.

ذکر گفتن هم شکل دیگری از یاد کردن خداست. ذکر به چند دسته ذکر زبانی، ذکر قلبی (که توجه به قلب است) و ذکر عملی (که در نظر گرفتن خدا در عمل است) تقسیم می شود که کمترین مرتبه آن ذکر لسانی است که می تواند زمینه سازی برای انواع دیگر و توجه و حضور قلب باشد. آیا حتما باید به تعداد خاصی ذکر را بگوییم؟ اگر بخواهید به مورد خاصی برسید ذکر خاص و تعداد خاص لازم دارید که اینها ممکن است مناسب حال هر کسی نباشد اما اگر قرب الی الله مد نظرتان است می توانید اذکار عمومی را بدون عدد و تعداد خاص و هر مقدار که میسر است بگویید.

قرآن خواندن هم خیلی مهم است. خصوصا توجه به معنی و تاویل آیات خیلی می تواند نشان دهنده راه باشد. تفسیر اهل بیت علیهم السلام که به صورت آنلاین هم قابل استفاده است خیلی به ما در فهم مقصود اصلی آیات کمک می کند و تاویل آیات در احادیث مرتبط با آیات آمده است. تفسیرهای دیگر از ذهن و برداشت شخص مفسر است اما تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام اکثرا صرفا احادیث رسیده از معصومین علیهم السلام را که مرتبط با تفسیر و تاویل آیات است بیان می کند و با تفسیرهای دیگر خیلی متفاوت است. آنجا شما امام علی(ع) و در کل چهارده معصوم علیهم السلام و ولایت را در لابلای آیات زیادی از قرآن می توانید ببینید.

ذکر گفتن و یاد خدا و ائمه علیهم السلام بودن همه توفیق می خواهد و باید دعا کنیم که خداوند این توفیق را به ما بدهد ان شاا...

ان شاا... که جزو منتظران واقعی امام زمان(عج) باشیم. الهی آمین.