بسم الله الرحمن الرحیم

سوال: عده ای می گویند اشاره به ولایت امام علی(ع) قبل از غدیرخم هم در آیات قرآن آمده لذا تازگی ندارد که خدا بخواهد در روز غدیر، دین را به اکمال برساند لذا آیه 3 سوره مائده مربوط به انتصاب ولایت امام علی(ع) نیست. پاسخ چیست؟

پاسخ: باید گفت که جواب این سوال را در روایتی از امام باقر(ع) می بینیم:

از امام باقر (علیه السلام) [نقل شده است] که مردی به ایشان عرض کرد: «ای فرزند رسول خدا! حسن بصری برای ما حدیث نقل کرد که رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خداوند مرا به رسالتی مبعوث فرمود و به‌خاطر آن سینه‌ام تنگ شد و ترسیدم که مردم مرا تکذیب کنند؛ پس خداوند به من وعده داد که اگر ابلاغ نکنم مرا عذاب کند». امام باقر (علیه السلام) به او فرمود: «آیا رسالت [پیامبر (صلی الله علیه و آله)] را به شما گفت [که چه بود]»؟ گفت: «نه». فرمود: «به‌خدا سوگند او می‌داند آن [رسالت] چیست ولی عمداً آن را مخفی کرده است». آن مرد عرض کرد: «ای فرزند رسول خدا! فدایت شوم. آن [رسالت] چیست»؟ فرمود: «خدای تبارک‌وتعالی در کتابش به مؤمنین دستور داد که نماز بخوانند و آن‌ها نمی‌دانستند که نماز چیست و چگونه نماز بخوانند؛ پس خدای عزّوجلّ به پیامبرش محمّد (صلی الله علیه و آله) دستور داد برای آن‌ها بیان کند که چگونه نماز بخوانند؛ پس پیامبر (صلی الله علیه و آله) از همه‌ی چیزهایی که خداوند درباره‌ی نماز بر آن‌ها واجب‌کرد خبر داد و تفسیر کرد. خداوند همه‌ی نمازها را در قرآن واجب فرمود و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در سنّت و روش خود آن را تفسیر کرد و آن‌ها را از نمازی که خداوند بر آن‌ها واجب کرد و به آن دستور داد آگاه ساخت. و خداوند دستور داد زکات بدهند و نمی‌دانستند زکات چیست؛ پس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن را تفسیر فرمود و آن‌ها را به آنچه از طلا، نقره، شتر، گاو، گوسفند و کشت [به‌عنوان زکات] گرفته می‌شود آگاه ساخت و همه‌ی چیزهایی که خداوند از زکات واجب کرده بود برای امّتش تفسیر کرد و برای آن‌ها بیان فرمود. و خداوند روزه را بر آن‌ها واجب کرد و نمی‌دانستند روزه چیست و چگونه روزه بگیرند و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) برای آن‌ها تفسیر فرمود و بیان فرمود که در روزه از چه چیزی پرهیز کنند و چگونه روزه بگیرند. و خداوند دستور داد حجّ انجام دهند و به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) دستور داد برای آن‌ها تفسیر کند که چگونه حجّ به‌جا بیاورند تا اینکه آن را در سنّتش برای آن‌ها آشکار کرد. و خدای عزّوجلّ به ولایت دستور داد و فرمود: إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ؛ پس خداوند ولایت اولوا الأمر را واجب فرمود و آن‌ها نمی‌دانستند آن چیست. سپس خداوند به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) دستور داد برای آن‌ها تفسیر کند که ولایت چیست همانگونه که نماز، زکات، روزه و حجّ را برای آن‌ها تفسیر کرد. وقتی که آن [رسالت] از طرف خدای عزّوجلّ برایش آمد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) قلبش پریشان گشت و ترسید که از دینش برگردند و او را تکذیب کنند؛ پس سینه‌اش تنگ شد و به پروردگارش مراجعه کرد؛ پس خداوند به او وحی کرد: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ الله یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ؛ پس دستور خدا را آشکارا بیان کرد و ولایت امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را در روز غدیرخم به پا داشت و به‌خاطر آن به نماز جماعت فرا خواند و دستور داد حاضران به غایبان برسانند و واجبات یکی بعد از دیگری نازل می‌شد؛ واجبی نازل می‌شد سپس واجب دیگری نازل می‌شد و ولایت آخرین واجبات بود؛ پس خدای عزّوجلّ نازل فرمود: الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً». امام باقر (علیه السلام) فرمود: خدای عزّوجلّ می‌فرماید: «بعد از این واجب، واجبی بر شما نازل نمی‌کنم. این واجبات را برای شما کامل کردم».( تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۷۸؛ دعایم الإسلام، ج۱، ص۱۴).